Sınav Kaygısı Nedir? Sınav Kaygısıyla Nasıl Başedilir?

Sınav kaygısı, öğrencinin sınav anında öğrencinin önceden öğrendiği bilgileri etkin bir şekilde kullanamamasıdır. Yani bir nevi hafızasını etkin bir şekilde kullanamama durumudur.

Bu kaygıya sebep olan bir çok etken olabilir. Bunlardan başlıcaları;

• Sonuçlar istendiği gibi çıkmazsa ailenin beklentilerini karşılayamama, emeklerini boşa çıkarma veya rezil olma düşünceleridir.
• Arkadaşlarına ve öğretmenlerine karşı rezil olma düşünceleri.
• Sınav sonucu eşittir kendi kişilik değeri düşüncesi.
• Yetersiz hazırlık düşünceleri.
• Sınav sonuçları iyi gitmezse gelecekte başarısız olma düşünceleri.
• Hata yapmak korkusu.
• Yapamayacağım, sınavlarda hata yapacağım, sınavları yetiştiremeyeceğim kaygısı gibi işlevsiz düşünceler sınav kaygısını artırır.  Bu gibi düşünceler hem sınavdaki öğrencinin gerçek performansını sergilemesine hem de çalışma motivasyonunu olumsuz etkiler.

Bu gibi kaygıların artmasında aile bireylerinin de katkısı çoğunlukla olur. Bunlar;

• Ailenin öğrencinin kapasitesinden fazla beklentileri.
• Ailenin de kaygılarının yüksek olması.
• Sürekli öğrenciyi kontrol etme.
• Sonuçlar konusunda sürekli olumsuz yorumlar yapma.
• Başka kişilerle karşılaştırma yapma.
• Başka başarılı kişileri sürekli örnek gösterme.
• ”Sen yapamazsın.”, ”Bu gidişle olmaz.” gibi olumsuz cümlelerle motive etmeye çalışma gibi tavır ve davranışlar öğrencinin kaygısını daha çok artırır.

Kaygıyla Başetme ve Çözüm Yolları ;

• Sınava yüklenen anlamlar konusunda çalışmalar yapmak. Yani sınavı kazanamazsam geleceğim mahvolur düşüncesi yerine, sınava kadar elimden gelenin en iyisini yapabilirim düşüncesi.
• Sınava hazırlık sürecinde etkin bir şekilde çalışma üzerine odaklanma.
• Sonuç odaklı değil süreç odaklı düşünce. Çabayı ön planda tutmaya çalışma
• Ailelerin öğrenci üzerine baskı unsuru olacak tutum ve davranışları bırakması.
• Kaygıyla başetmek için nefes ve gevşeme egzersizlerini kullanmayı öğrenme
• Yapamadıklarınıza değil yapabildiklerinize odaklanma çalışmaları yapma.
• Deneme sonuçlarını stres faktörü olarak görmekten çok eksikleri tespit etme çalışması gibi algılama.
• Sınava hazırlık döneminde hayatın normal akışından fazla uzaklaşmama. Eve misafir almama vs gibi.
• Çalışma sistemi konusunda yapabileceğiniz kadar bir planlama yapma.
• Kendinizi başkalarıyla kıyaslamama. Sadece geliştirebileceğiniz kısımlara odaklanma.
• Sınav anında duygu, düşünce ve dikkat yönetimi konusunda çalışmalar yapma.
• Motivasyonunuzu bozacak ”Sen yapamazsın, geri zekalısın” gibi kendinize yönelik sert mesajlar vermeme.
• Eğer kendiniz bu durumu çözemiyorsanız bu konuda çalışma yapan ruh sağlığı uzmanlarından destek alma.