AKRAN ZORBALIĞI
Zorbalık Nedir?
Zorbalık; bir ya da bir grup insan tarafından kasıtlı olarak tekrarlayan bir biçimde diğer bir kişiye ya da bir gruba karşı acı vermek, korkutmak, sindirmek veya yıldırmak amacıyla yapılan davranışların tümüdür. Zorbalığın 3 çeşit aktörü vardır: zorbalık yapan (zorba), zorbalığa uğrayan (kurban) ve seyirci.
Bir eylemin zorbalık olarak tanımlanması için 3 ölçüt gerekir.
- Kasıtlı olarak zarar verme amacı güden saldırgan davranışlar olması.
- Süreklilik özelliği olması, zorbanın bu tür eylemleri bir kez değil devamlı olarak yapması.
- Zorbaca eyleme uğrayan kişinin, zorbaya karşı kendisini çaresiz ve savunamayacak durumda hissetmesi.
Zorbalık Türleri Nelerdir?
Fiziksel Zorbalık
- Vurmak, tekme atmak
- Eşyalarına zarar vermek
- Özel yerlerine dokunmak
- Saç çekmek, tokat atmak
- Bedensel olarak canını acıtmak
Sözel Zorbalık
- Lakap takmak, alay etmek
- Küfür etmek
- Tehdit etmek
- Aşağılamak
Psikolojik Zorbalık
- Yokmuş gibi davranmak
- Dışlamak (Oyundan, gruptan, arkadaşlıktan)
- Hakkında dedikodu yaymak
- Başkalarının onla arkadaşlık etmesini engellemek
Siber Zorbalık
- Hakaret eden, üzen mesajlar atmak
- Resimlerini internete izinsiz koymak
- Sosyal medyada yalan haber yaymak
- Sosyal medyada kırıcı, rencide edici mesajlar yazmak
Zorbalık Mı? Zorbalık Değil Mi?
Aşağıdaki durumları birlikte okuyarak zorbalık davranışlarını zorbalık olmayan davranışlardan birlikte ayıralım.
- Ahmet kantin sırasına her girdiğinde Ali yanına geliyor ve zorla kendine gofret aldırıyor. (ZORBALIK)
- Zeynep yasak olmasına rağmen okula telefon getiriyor ve arkadaşlarının fotoğraflarını gizlice sosyal medya hesaplarında paylaşıyor. (ZORBALIK)
- Mehmet maç yaparken yanlışlıkla Kemal’i düşürmüştür. (ZORBALIK DEĞİLDİR)
- Ayşe’nin geçirdiği bir kazadan dolayı yüzünde yara izi bulunmaktadır. Sınıflarından bir grup arkadaş yara izi ile dalga geçmektedir. (ZORBALIK)
- Merve arkadaşı Berk’in kalemini yanlışlıkla kaybetmiştir. Bu duruma çok üzülmüştür ve Berk’ten özür dilemiştir. (ZORBALIK DEĞİLDİR)
- Osman bahçede Mehmet’i itip kakmakta ve bir grup öğrenci de onları izlemektedir. (ZORBALIK)
Çocuğumun Zorbalığa Uğradığını Nasıl Anlarım?
Zorbalık hafife alınmaması gereken, ciddi bir konudur. Zorbalığa sürekli maruz kalan çocuklarda çok çeşitli olumsuz belirtiler gözlemleyebiliriz.
Zorbalığa Uğrayan Çocuklarda Psikolojik belirtiler:
- Var olan sorunların alevlenmesi (kekemelik)
- Uyku sorunları
- Depresyon
- Somatik yakınmalar
- Okul fobisi
- İntihar düşüncesi ve girişimi
- Akademik olarak:
- Ders başarısında düşme
- Dikkat eksikliği
- Ders içi uyumsuzluk
- Okul reddi
Zorbalığa Uğrayan Çocuklarda Sosyal Belirtiler:
- Düşük benlik saygısı
- Azalmış kendine güven
- Olumsuz kendilik algısı
- Güvensizlik ve içine kapanıklık
- Utangaçlık
- Arkadaşları tarafından ihmal edilme duygusu
Zorbalık Durumlarında Kullanılabilecek Stratejiler
Zorbalığa Uğradığını Düşünüyorsan:
- Sorunu tek başına çözmeye çalışmak yerine, öğretmeninden ya da ailenden yardım iste.
- Zorbanın ondan korktuğunu bilmesine izin verme.
- Başka kişilerle arkadaşlık kur.
- Beden dilinle özgüvenli olduğunu hissettir.
- Telefon numaranı sadece güvendiğin kişilere ver.
- Tehdit içeren mail ya da mesaj alırsan, bunu mutlaka yakınlarına bildir.
Davranışlarının Zorbalık Olduğunu Fark Ettiysen:
- Unutma! Şaka, karşı tarafta gülüp eğleniyorsa şakadır.
- Başkalarının duygularına önem vermek zayıflık değildir.
- Zarar verici, öfkeli, kırıcı davranışlar güçlü olduğunu göstermez.
- Asıl güç; duygularını, davranışlarını, kendini kontrol edebilmektir.
- Kendini kontrol etmekte sorun yaşıyorsan rehber öğretmeninden yardım al.
Birinin Zorbalığa Uğradığına Şahit Oluyorsan:
- Zorbalığın engellenmesindeki en önemli görev senin.
- Zorbalığa uğrayan arkadaşına destek ol.
- Yapılan zorbalığa karşı çık.
- Öğretmenlerinden ya da büyüklerinden yardım iste.
- Unutma, bugün başkasına yapılan zorbalık yarın sana yapılabilir! Zorbalar gücünü çevredeki sessiz kalan seyircilerden alır. Sessiz kalma!
ZORBALIĞA KARŞI YARDIM AL, ÖNLEM AL; SESSİZ KALMA.
